Wyświetlono: 22527
Pomniki przyrody
Na terenie Gminy Sulechów za pomniki przyrody uznano 102 obiekty przyrody ożywionej i nieożywionej.  Głaz narzutowy
na skwerze przy ul. Wojska Polskiego i Zielonej. Jest drugim co do wielkości na terenie Gminy Sulechów. Jest to granit różowy średnioziarnisty, masywny. Wymiary głazu obwód. 1090 cm, wysokość 165 cm. W skład mineralny głazu wchodzą skalenie różowe, izometryczne, kwarc przezroczysty, jasnoszary, blaszki biotytu w bardzo małych ilościach. Cechą charakterystyczną głazu jest umieszczona w latach 70-tych kompozycja zamku z murem obronnym z otoczaków.  Głaz narzutowy tzw. eratyk Łęgowski

jest gnejsem gruboziarnistym szarym z różowymi plamami, silnie spękany. Wysokość głazu 2 m, a obówd u podstawy 15 m. W skład mineralny głazu wchodzą skalenie szare i białe, skupienia biotytu, granaty różowe o strukturze ziarnistej, kwarc przezroczysty, jasnoszary. Od strony drogi leśnej, na wyrównanej powierzchni głazu znajduje się napis "runiczny" o długości ok. 260 cm i wysokości 12cm. Z tego też względu jest opisywany od blisko 200 lat w lokalnej prasie.

 Głaz narzutowy

znajduje się na skwerze przy wieży ciśnień, rozwidlenie ulic 31 Stycznia i Poznańskiej. Jest to granit czerwony, gruboziarnisty, masywny na podmurówce z lastriko. Wysokość głazu 220 cm, a jego obwód 450 cm.W skład mineralny głazu wchodzą skalenie różowe i czerwone, kwarc szary, minerały ciemne w bardzo małej ilości. Cechą szczególną głazu jest przymocowana tablica z białego marmuru z napisem:
"BOHATEROM WALK O NIEPODLEGŁOŚĆ POLSKI SPOŁECZEŃSTWO I KOMBATANCI SULECHOWA MAJ 1991"

 Morwa biała (Morus alba)

rośnie na skwerze u zbiegu ulic 31 Stycznia i Poznańskiej. Pomnik przyrody o wartości ponadregionalnej. Jest najgrubszą morwą w Europie Jej obwód 412 cm, wiek 250 lat. Pień wypróchniały, leczony w 1991 r.

Drzewa te osiągają wysokość 10-15 m . Kora brunatnoczerwona albo zielonawoszara, z płaskimi zagłębieniami o łukowatym przebiegu. Liście mają 7- 18 cm długości i około 8 cm szerokości i są bardzo różne w kształcie. Morwa biała pochodzi z Chin, jest jednak już od wieków sadzona na obszarze śródziemnomorskim i w cieplejszych rejonach Europy Środkowej. Zbiór liści morwy białej do karmienia jedwabników jest tradycją przejętą z Azji Wschodniej. Według źródeł niemieckich, drzewo to znalazło się za sprawą hodowli jedwabników w okresie panowania Fryderyka Wielkiego.

 Cypryśnik błotny (Taxodium distichum)

rośnie przy banku BZWBK przy ulicy Niepodległości. Jest jednym z okazalszych egzemplarzy w regionie. Jego obwód wynosi 295 cm, a wysokość 16,5 m. Rozpiętość korony ok. 9 m, a wiek ok. 180 lat.

Jest jednopiennym drzewem szpilkowym zrzucającym liście na zimę, a osiąga wysokość do 50 m. Pień u nasady bardzo szeroki, szybko zwężający się i prosto zbiegający do szczytu. Kora czerwonawobrunatna lub bladobrunatna, włóknista, odpada dużymi podłużnymi pasami. Szpilki na długopędach ustawione spiralnie. Na początku listnienia przybierają jasnozieloną barwę, później ciemnieją. Szpilki są zrzucane jesienią. Szyszki zielone o długości 1-3 cm, kuliste lub nieco podłużne o niewielu łuskach. Cypryśnik błotny pochodzi z Ameryki Północnej (Floryda, stan Missisipi), sadzony od dłuższego czasu w Europie jako drzewo parkowe i ozdobne.W warunkach naturalnych zasiedla wilgotne niziny o wysokim poziomie wody gruntowej lub trwale zalewane.

 Dąb szypułkowy (Quercus rober)

rośnie w pobliżu Bramy Krośnieńskiej przy Grocie Matki Boskiej na Pl. Kościelnym. Obwód drzewa 350 cm, wysokość 27 m, a wiek ok. 250 lat.

Drzewo liściaste zrzucające liście na zimę, dorastające do 45 m. Korona szeroka i wysoka, bardzo masywna. Pień rozwidlony w liczne korony o korze jasnoszarej lub jasnobrunatnoszarej barwie. Liście mają długość 10- 12 cm i ok. 8 cm szerokości. Kształt liści jajowaty, z przodu zaokrąglone, u nasady z wyraźnymi uszkami. Po obu stronach mają po 5-7 okrągłych klap. Żołędzie długojajowate o 1,5- 2 cm długości, w płaskiej miseczce, zwykle rosną po dwa lub trzy na szypułce o długości 4-6 cm. Drzewa te osiągają wiek nawet 1000 lat, są rozpowszechnione w Europie i lubią rosnąć na glebach świeżych lub wodogruntowych.

Na terenie Sulechowa ten gatunek dębu będący pomnikami przyrody rosną jeszcze:

  • w parku przy ul. Armii Krajowej w parku obwodnicowym na terenie PWSZ w Sulechowie o obw. 420 cm, wys. 25 m; o obw. 384 cm i wys. 25 m; o obw. 375 cm. i wys. 25 m,
  • przy ul. Krańcowej o obw. 360 cm,
  • przy ul. 31 Stycznia o obw. 380 cm,
  • przy ul. Żeromskiego o obw. 400 cm i wys. Ok. 20 m,
  • na os. Konstytucji 3 Maja o obw. 410 cm,
  • rzadka w Polsce odmiana sztrzępolistna dębu szypułkowego (Q. rober var. pectinatia) o obw. ok. 120 cm.; w tej odmianie dębu szypułkowego liście są głęboko wcinane, pierzasto sieczone, wzrost drzewa bardzo powolny.
 Klon zwyczajny (Acer platanoides)

rożnie w parku przy ul. Armii Krajowej) Jego obwód 334 cm, pień podwójny wys. ok. 20 m.

Klon zwyczajny to okazałe drzewo zrzucające liście na zimę, o wysokości 25-30 m. Korona zwykle regularna i sklepiona na prostym pniu. Kora drobno spękana, ciemnoszara, nie łuszcząca się . Liście naprzeciwległe, długoogonkowe, mają 10-15 cm długości , szerokie, podzielone dłoniasto na 5-7 klap niejednakowej wielkości. Kwitnie od marca do kwietnia. Występuje w Europie i często jest sadzony w parkach.

 Miłorząb japoński (Ginko biloba)

rośnie przy gmachu auli PWSZ w Sulechowie. Jego obwód 90 cm, wysokość 15 m, a wiek ok. 70 lat.

Jest drzewem jednopiennym dorastającym w swej ojczyźnie do wysokości 30-40 m i 4,5 m na pierścienicy. Korona u młodych okazów wąskocylindryczna, u starszych wąskostożkowa. Pień prosty, u starszych egzemplarzy korona głęboko spękana. Liście (do ok. 4 cm długości) skrętoległe na długopędach, na krótkopędach gęsto skupione po 3-5. Kształt szerokowachlarzowaty, blaszka skórzasta, twarda, jesienią przybierająca kolor jaskrawożółty. Owoce przypominające śliwkę o średnicy ok. 2,5 - 3 cm. Miłorząb jest bardzo odporny na mróz. W naturze występuje w Cinach i Japonii, a do Europy sprowadzony w pierwszej połowie XVIII w. Jest rośliną długowieczną, dożywającą nawet do 2000 lat.

 Wierzba biała (Salix alba)

rośnie przy ulicy Łąkowej. Wierzba ta jest jedną znajgrubszych w Polsce. Dwupniowa o obwodzie 810 cm.

Jest drzewem dwupiennym, wielkim, rosnącym do wysokości 25 m, z popękaną, szarobrunatną korowiną i szeroko rozłożystymi gałęziami. Liście lancetowate, z wierzchu ciemnozielone, pod spodem srebrzyste, jedwabiście owłosione. Kwiatki w kotkach. Młode pędy jedwabiście owłosione. Owoc - torebka szaro, filcowato owłosiona. Nasiona bardzo drobne z pęczkiem białych włosków. Rośnie na żyznych, okresowo zalewanych glebach piaszczystych. Występuje w całej Europie.

 Jesion wyniosły (Fraxinus excelsior)

rośnie w parku przy ul. Polnej, jego obwód 445 cm, wysokość 25 m.

Jesion wyniosły to okazałe drzewo zrzucające liście na zimę, osiągające wysokość ok. 40 m. Korona wysoko sklepiona, mało zwarta i nieconieregularna przy okrągłym zarysie. Pień przeważnie dość prosty o korze silnie bruzdowanej i podzielonej na pola albo pokrytej systemem wąskich listewek, szarobrunatna. Liście naprzeciwległe, nieparzystopierzaste długości 20-25 cm, z 9-13 owalno- podłużnymi listkami, z przodu zaostrzonymi, ząbkowanymi. Kwitnie w kwietniu. Tzw. Skrzydlaki długości ok. 3 cm, w stanie dojrzałym są brunatne. Występuje w całej Europie. i często sadzony jako drzewo parkowe lub ozdobne.

 Iglicznia trójcieniowa, glediczia (Gleditschia triacanthos)

okaz rosnący prz Szkole Podstawowej Nr 1 przy ul. 31 Stycznia.

Jest to drzewo bardzo rzadko spotykane w Polsce. Osiąga 25 m wysokości (w ojczyźnie do 45 m) i 1 m grubości. Cechą charakterystyczną są 15 cm długości trójdzielne ciernie pokrywające gałęzie. Kora jest czarna, gładka i łuszcząca się. Liście parzystopierzaste lub podwójnopierzaste o 12- 30 cm długości, złożone z 16- 30 wązkoeliptycznych, prawie całobrzegich listaków. Kwitnie w czerwcu. Kwiaty niepozorne, zielonkawe, zebrane w zwisające grona 4-5 cm długości. Owoce płaskie czerwonobrązowe strąki o długości 20 - 40 cm, skórzasty, sierpowato wygięty, pozostający aż do późnej zimy. Pochodzi z Ameryki Północnej (Teksas).Drzewo parkowe, doskonałe na żywopłoty.

 POMNIKI PRZYRODY OŻYWIONEJ GMINY SULECHÓW

Dąb szypułkowy - o obwodzie 690 cm, wysokość 22 m. Rośnie przy wale przeciwpowodziowym w Leśnej Górze. Jest zasiedlony przez chronionego chrząszcza z rodziny kózkowatych - kozioroga dobosza (Cerambyx cerdo). Liczne żerowiska na obumierającym dębie. W poprzednich latach obserwowano owady.

Dąb szypułkowy "Łęgowiak" - o odwodzie 720 cm, wysokość 20 m, korona rozłożysta. Rośnie 50 m od linii kolejowej w Łęgowie, a ok. 800 m od kościoła.

Topola czarna (Populus nigra) - rośnie w Brodach koło promu na Odrze. Jej obwód 515 cm, wysokość ok. 30 m, wiek ok. 150 lat.

To okazałe drzewo z bardzo wysoką, sklepioną, często rozłożystą koroną, która zwłaszcza u starych drzew może wydawać się wieloczęściowa i dość nieregularna. Pień silnie rozwinięty, często nieco pochylony, ze zgrubieniami. Bardzo grube i masywne konary, podnoszące się skośnie lub łukowato. Liście na długopędach mają 5-9 cm długości, są długoogonkowe, w zarysie trójkątne lub jajowato- rombowate, z wydłużonym, smukłym wierzchołkiem i skierowanymi do przodu ząbkami na brzegach. Kwitnie od marca do kwietnia. Kotki o długości ok. 5 cm. Występuje w Europie na glebach wilgotnych, okresowo zalewanych, na głębokich piaskach lub żwirach.

Sosna zwyczajna "Waligóra" (Pinus sylvestis) - rośnie przy trasie nr 32 Sulechów - Wolsztyn. Jest jednym z elementów ścieżki dydaktycznej "Do Waligóry". Jej obwód 620 cm, wysokość 17 m, wiek ok. 120 lat. Okaz powstał ze zrośnięcia dwóch drzew, rozgałęziony na wys. 2 m.

Jest wiecznie zielonym drzewem szpilkowym dorastającym do 30 m, czasem wyższym. Korona raczej nieregularnie kulista lub nawet parasolowata i rozluźniona. Pień często wygięty. Kora szara lub brunatnoszara, z wiekiem podzielona głębokimi, czarniawymi bruzdami na duże płaty. Szpilki po dwie na krótkopędzie skupione są w kiściach na końcach gałązek, mają długość 3-8 cm. Są krótko zaostrzone, niecospłaszczone. Kwitnie od kwietnia do maja. Szyszki żeńskie rosną pojedynczo lub w pęczkach po 2-3 na krótkich trzonkach, spiczasto jajowate. Są ciemnobrunatne lub prawie czarne, do 8 cm długości. Łuski podłużne, z lekko wypłukanymi tarczkami. Rośnie w Europie, aż po Syberię. Ważne uprawne drzewo leśne.

Wiele pomników przyrody znajduje się w wiejskich parkach podworskich, tj. w Bukowie, Pomorsku, Kalsku, Łęgowie, Mozowie, Kruszynie, Okuninie, Kijach. Wiele z nich jest zaniedbanych, jednak właśnie tu rosną obok gatunków rodzimych rosną gatunki obcego pochodzenia.

Do najbardziej zadbanych należą parki w Bukowie, Pomorsku i Kalsku. W Bukowie znajduje się 26 pomników przyrody. Do ciekawych należą lipa drobnolistna o obw. 300 cm i 378 cm (wiek ok. 250 lat), jesion wyniosły o obw. 280 cm (wiek ok. 250 lat), klon zwyczajny o obw. 290 cm i 310 cm (wiek ok. 250 lat), platan kliniasty o obw. 250 cm (wiek ok. 250 lat), grochodrzew biały o obw. 314 cm (wiek ok. 150 lat), klonowiec zwyczajny o obw. 250 cm (wiek ok. 200 lat), lipa szerokolistna o obw. 314 cm (wiek ok. 200 lat), jawor o obw. 280 cm (wiek ok. 150 lat), lipa srebrzysta o obw. 450 cm (wiek ok. 300 lat), grab zwyczajny o obw. 300 cm (wiek ok. 250 lat), czy dęby szypułkowe o obw. 378 cm (wiek ok. 300 lat).

Pomorsku przeciętny wiek drzew wynosi 150 lat. Rosną tu dąb szypułkowy o obw. 600 cm (wiek ok. 400 lat), olsza czarna o obw. 350 cm (jedna z najgrubszych w Polsce), świek pospolity o obw. 290 cm, buk o obw. 310 cm, kasztanowiec o obw. 330 cm, grab o obw. 245 cm. W Kalsku do okazałych drzew należą lipa o obw. 430 cm, olasza czarna, dęby szypułkowy o obw. 385 cm i 420 cm, sosna wejmutka, klon zwyczajny, platan o obw. 340 cm, topola czarna, buk zwyczajny, topola biała.

W parku w Łęgowie rośnie potężny świerk, w Klępsku rosną choiny kanadyjskie, iglicznie trójcieniowe; w Obłotnie rośnie potężny dąb szypułkowy o obw. 700 cm; w Mozowie wśród bogatego drzewostano znaleźć można dąb szypułkowy o obw. 380 cm, wiąż o obw. 410 cm, jesion o obw. 320 cm, lipa o obw. 370 cm, grab, kasztanowiec, buk zwyczajny.

Przyroda Gminy Sulechów